فرش‌های ایرانی از نظر کیفیت، طرح و نقشه در دنیا سرآمد هستند و افراد زیادی از سراسر جهان علاقه زیادی به تهیه این فرش‌ها دارند. روی هر کدام از این فرش‌ها طرح و نقش منحصر‌به‌فردی وجود دارد که داستان خاصی را روایت می‌کند. طرح‌های اصیل ایرانی ریشه در تاریخ و فرهنگ ما دارند و اکنون نیاز بسیاری نسبت به خرید این طرح‌های اصیل و سنتی اقدام می‌کنند. یکی از این نقشه‌ها، نقشه فرش شکارگاه است که ظرافت و جزئیات بالایی در آن به چشم می‌خورد. وجود حیوانات مختلف و افرادی که قصد شکار حیوانات را دارند از ویژگی‌های اصلی این طرح از فرش ایرانی است. در ادامه شما را بیشتر با طرح شکارگاه آشنا می‌کنیم.
بیشتر بخوانید: نقشه فرش خشتی
در بین فرش‌های ایرانی طرح و نقشه‌های بسیار متنوعی دیده می‌شود که بسیاری از آن‌ها با فرهنگ و اصالت‌مان گره خورده‌اند. یکی از قدیمی‌ترین نقشه‌های فرش ایرانی نقشه فرش شکارگاه نام دارد. به صورت کلی این نقشه به شکار و شکار کردن اشاره دارد که سنتی قدیمی به شمار می‌رود. در این نقشه از فرش تنوع بسیار زیادی وجود دارد و ذوق و هنر فرش‌بافان به وضوح قابل مشاهده است.
در شکارگاه ممکن است حیوانات مختلفی را ببینید؛ از آهو گرفته تا خرس‌ها که در کوه، جنگل و... در حال شکار شدن هستند. به دلیل وجود این عناصر و شکل و شمایل خاصی که در این طرح وجود دارد، تشخیص نقشه فرش شکارگاه نیز کار راحتی است و می‌توانید در هر جایی که آن را دیدید سریعا تشخیص دهید که با چه نقشه و طرحی روبرو هستید.
در این بخش قصد داریم که در خصوص تاریخچه نقشه فرش شکارگاه و چگونگی توسعه آن صحبت کنیم. از همان ابتدای خلقت، انسان‌ها کارهای مختلف خود را به شکل‌های گوناگونی ثبت می‌کردند. نقوش موجود روی دیوار غارها به خوبی بیانگر این موضوع است. از جمله رایج‌ترین نقش‌هایی که توسط انسان‌ها در جاهای مختلف به تصویر کشیده شده‌اند باید به تصویر شکار اشاره کرد. رفته رفته نیز نقوش شکار جای خود را در فرش‌ها پیدا کردند و به همین دلیل این طرح را یکی از قدیمی‌ترین طرح‌های فرش می‌دانند. در ادامه به صورت مجزا تاریخچه نقشه فرش شکارگاه در دوره‌های مختلف را بررسی می‌کنیم.
بسیاری طرح شکارگاه را به دوران هخامنشیان و طرح‌های تخت جمشید مرتبط می‌دانند. در این دوران شکار فرآیند بسیار مهمی بود و باغ‌ها و دشت‌های سرسبز که مکان‌های مناسبی برای شکار به شمار می‌رفتند، به مکان‌های مقدسی تبدیل شده بودند. همچنین برخی نیز منبع الهام طرح شکارگاه را مربوط به یکی از باغ‌های فردوس می‌دانند.
نقش فرش شکارگاه تا پایان دوره ساسانیان رواج داشت و این طرح را می‌توان در آثار هنری مختلفی نیز که متعلق به آن دوران هستند مشاهده کرد. اما بعد از حمله اعراب، هنر در ایران نیز تحت تاثیر قرار گرفت و در این برهه استفاده از نقش‌های تصویری و طرح حیوانات محدود شد. اما بعد از مدتی این نقش مجدد طرحی محبوب و رایج در آثار مختلف هنری شد.
بیشتر بخوانید: با نقشه فرش لچک ترنج آشنا شوید
بعد از حمله اعراب، صفویه اولین حکومت ایران بود. این دوره را باید تولد دوباره فرش ایرانی به شمار بیاوریم. ترکیب هنر اسلامی با معیارهای جدید، فضای نویی را به طرح و نقش‌های مختلف از جمله نقشه فرش شکارگاه بخشیده بود. برخی رونق گرفتن نقشه شکارگاه در دوره صفوی را مرتبط با دو دلیل می‌دانند؛ دلیل اول قدرت‌نمایی شاهان و حاکمان بود. چرا که قدرت و هیبت شاهان در زمان شکار و نقش بستن این تصاویر روی فرش برای آن‌ها بسیار جذاب بود و از آن لذت می‌بردند. دلیل دوم نیز منتقل کردن سنت شکار و اهمیت آن بود.
این دوره به عنوان نقطه عطفی در چگونگی طراحی این نقش‌ها نیز شناخته می‌شود. چرا که در این زمان تمامی نقش‌های گذشته، پیش از حمله اعراب به شدت کمرنگ شده و در مرز فراموشی قرار داشتند. در حقیقت اجبار برای بازسازی نقوش گذشته توسط شاه اسماعیل صورت گرفت. او بسیاری از تذهیب‌کاران و مینیاتورکاران را برای طراحی فرش‌ها دور هم جمع کرد و نتیجه این اتفاق خلق نقشه جدیدی از شکارگاه بود که تفاوت‌هایی را نیز با دوره ساسانی داشت. از جمله این تفاوت‌ها باید به وجود شاه با تاج و زیورآلات به همراه خدمت و حشم در طرح‌ها و همچنین مکان شکار که از جنگل‌ها و مراتع سرسبز به کوهستان‌ها تغییر پیدا کرده اشاره شود.
در دوران قاجار، شاهان این حکومت به دلیل قدرت‌نمایی به شکار اهمیت زیادی می‌دادند. آن‌ها حتی شکارگاه‌های مخصوصی را هم برا خود ایجاد کرده بودند که در آن به شکار پرداخته می‌شد. از این رو نقشه فرش شکارگاه در این دوره نیز بسیار مورد توجه قرار گرفت. اکنون نیز این نقشه به دلیل اصالت و حس تاریخی که به افراد منتقل می‌کند، مورد توجه بسیاری قرار می‌گیرد. البته بسیاری عقیده دارند طرح و نقشه‌های فعلی به دلیل مینیاتوری شدن، شباهت چندانی با آثار گذشته نداشته و شاید نمی‌تواند حس آن‌ها را به شکل دقیق و کامل منتقل کند.
به صورت کلی در نقشه فرش شکارگاه تصویری از صحنه شکار حیوانات توسط انسان به نمایش در می‌آید. زمینه فرش شامل جنگل یا بیشه‌ای است که در آن حیواناتی همچون آهو، خرگوش، خرس، گوزن، شیر و... وجود دارند و انسان‌هایی نیز سوار بر اسب یا با پای پیاده به شکار آن‌ها می‌پردازند. هدف از این نقش، نمایش شکار حیوانات توسط شاهان است که همراه به خدم و حشم خود به صحنه شکار رفته‌اند. همچنین تفاوت بین شاهان و افراد عادی را می‌توان از لباس‌ها و پوشش آن‌ها در نقشه شکارگاه متوجه شد.
باید گفت شکارگاه یکی از متنوع‌ترین طرح‌های فرش است که به همین دلیل افراد با سلایق متفاوت نسبت به خرید آن‌ها تمایل نشان می‌دهند. نقشه شکارگاه سراسری، خشتی، لچک و ترنج، درختی، محرابی و... از جمله انواع این نقشه هستند که هم در نوع ماشینی و هم در نوع دستبافت در دسترس قرار دارند.
بیشتر بخوانید: منظور از دارکشی و یا چله کشی فرش چیست؟
فرش‌های ایرانی با نقش‌ها و طرح‌های جذاب خود شناخته می‌شوند. طرح‌هایی که هر کدام راوی بخشی از تاریخ هستند و برای همه ما اهمیت زیادی دارند. نقشه فرش شکارگاه یکی از قدیمی‌ترین نقوش فرش است که به طور خاص در آن به شکار حیوانات اشاره شده است. نقشه شکارگاه با وجود این که سال‌های زیادی از حضور آن در دنیای فرش‌های می‌گذرد، اما همچنان بین بسیاری از افراد محبوب و دوست‌داشتنی است. شما می‌توانید انواع فرش با طرح‌های مختلف از بهترین برندهای روز را از طریق فروشگاه دکتر فرش خریداری کرده و در سریع‌ترین زمان تحویل بگیرید.
