فرش‌های ایرانی از جهات مختلف از جمله بهترین و محبوب‌ترین فرش‌ها در دنیا به شمار می‌روند. طرح‌های جذاب و اصیل یکی از ویژگی‌های اصلی فرش‌های ایرانی است که نما و ظاهر خاص و فوق‌العاده‌ای را به آن می‌بخشد. طرح‌های بسیار زیادی وجود دارد که هنرمندان از آن‌ها برای بافت فرش و قالی بهره می‌برند و به معنای واقعی، اثری هنری را متولد می‌کنند. نقشه لچک ترنج یکی از اصیل‌ترین و زیباترین طرح‌های فرش ایرانی است که قصد داریم در این مطلب در خصوص آن صحبت کنیم. از این رو اگر قصد دارید اطلاعات بیشتری در این خصوص داشته باشید و طرح جذاب لچک و ترنج را بهتر بشناسید، حتما تا انتها با ما همراه باشید.
در ابتدای معرفی نقشه لچک ترنج فرش‌ها، به بررسی ترنج فرش می‌پردازیم. ترنج به معنای میوه بالنگ بوده و طرح آن در چنین فرش‌هایی به شکل مشخصی نمایان است. این طرح نمایی جذاب و خاص را به فرش می‌بخشد. گفتنی است ترنج به طور دقیق در مرکز فرش و صورت دایره‌ای، بیضی یا نواری قرار می‌گیرد و فضای مشخصی را تحت پوشش قرار می‌دهد. جالب است که بدانید در فرهنگ نامه دهخدا ترنج به معنای نقش گلی بزرگ و مدور یا چندگوشه در مرکز فرش است. همچنین ترنج زر نیز در فرهنگ دهخدا کنایه از آفتاب عالم تاب بیان شده است.
نکته مهمی که باید در نظر داشت آن است که اندازه ترنج در فرش‌های مختلف بر حسب منطقه بافت آن‌ها متفاوت است. معمولا ترنج در فرش‌های تبریز، هریس و مشهد بزرگ بوده و در فرش‌های اصفهان، کاشان، نائین و... اندازه کوچک‌تری را دارد. این می‌تواند در انتخاب فرش‌ها بر حسب علاقه و سلیقه مشتری نیز تاثیر کاملا مستقیمی داشته باشد و باید حتما مد نظر قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید: آَشنایی با بهترین برند های فرش ماشینی ایرانی
برای آشنایی کامل با نقشه لچک ترنج فرش بد نیست که در خصوص لچک نیست بیشتر بدانید. واژه لِچَّک در لغت نامه دهخدا به معنای چارقد سه گوش کوچک است؛ همچنین این لغت در گوش گن آبادی معنای روسری و سربند می‌دهد. لچکی نیز معنای سه گوش یا مثلث‌شکل دارد. اما لچک فرش به کدام بخش اشاره دارد؟ لچک در فرش‌ها به حاشیه‌های مورب موجود در چهار گوشه فرش اشاره گفته شده که در کنار حاشیه فرش شکلی به مانند مثلث را می‌سازند.
لچک را باید یک چهارم ترنج یا بخش مرکزی و اصلی فرش دانست. در برخی انواع فرش طرح لچک و ترنج به مانند هم است و در برخی دیگر نیز دو طرح کاملا متفاوت دیده می‌شود. البته اغلب سعی می‌شود که از طرح‌های مختفی برای این دو بخش استفاده شود.
فرش‌هایی که نقشه لچک ترنج دارند را تحت عنوان فرش لچک ترنج می‌شناسند. در حقیقت این فرش‌ها از هر دو طرح بهره‌مند هستند. لچک ترنج از فرش‌های بسیار پرطرفدار است که به همین سبب رنگ‌ها و ابعاد و تراکم‌های مختلفی نیز برای آن وجود دارد. این طرح را می‌توان در هر مدل فرش و قالی به عنوان طرح اصلی به کار برد. در حقیقت تفاوتی ندارد که فرش از چه الیاف یا مواد اولیه‌ای تولید شده باشد یا دارای چه ابعاد و تراکم است؛ این طرح قابلیت استفاده برای هر مدل فرش را دارد.
بیشتر بخوانید: تاریخچه فرش تبریز
هر طرح و نقشی که در فرش‌های ایرانی به چشم می‌خورد، داستانی طولانی در پس خود دارد. برخی بیانگر شغل مردمان ناحیه خاصی است و برخی دیگر به تاریخ ایران اشاره دارد. اما طرح لچک ترنج چه پیشینه‌ای دارد؟ برخی معتقد هستند که این طرح به طرح‌های گلستان و باغ در فرش‌های ایرانی اشاره دارد. همچنین عده دیگری بر این باورند که منشا آن در جلد قرآن و کتاب‌های نفیس است. جالب است که بدانید قدیمی‌ترین نشانه از این طرح به دوران صفویه برمی‌گردد. این دوران که دوران خاصی برای فرش‌های ایرانی به شمار می‌رود، نقشه لچک ترنج نیز به مانند برخی از طرح‌های دیگر در آن به وجود آمد.
در حققن شاه اسماعیل صفوی برخی از هنرمندان در حوزه تذهیب و مینیاتور را به منظور خلق طرح‌های جدید و جذاب برای فرش‌های ایرانی دور هم جمع کرد و نتیجه آن بسیاری از طرح‌هایی است که امروزه به چشم می‌خورد. با توجه به شباهت لچک و ترنج با هنر تذهیب، این سوال برای بسیاری پیش آمده که است که مورد از آن‌ها قبل از دیگری وجود داشته و کدام مورد از آن دیگری الهام گرفته است؟ در این زمینه گفته می‌شود که وجود برخی از کتاب‌های تاریخی که به پیش از دوران صفویه برمی‌گردند و طرح‌هایی از لچک و ترنج روی آن‌ها به چشم می‌خورد، بیان‌کننده آن است که طراحان برای طراحی فرش‌ها از هنر تذهیب الهام گرفته‌اند.
طرح‌ها و نقشه‌هایی که در فرش‌های ایرانی دیده می‌شوند، دل هر مخاطب و مشتری را در هر جای دنیا با خود می‌برد. بیشتر طرح‌های ایرانی ریشه در تاریخ و اصالت ما داشته و داستانی غنی در پشت آن قرار دارد. نقشه لچک ترنج یکی از نقشه‌های بسیار جذاب و محبوب فرش ایرانی است که ویژگی‌های خاص خود را دارد. در این مطلب به معرفی ویژگی‌های این طرح و تاریخچه آن پرداختیم. حال این شما هستید که با آشنایی با این طرح جذاب، باید تصمیم بگیرید که آن را در اختیار داشته باشید یا نه.
ما در دکتر فرش، انواع فرش‌های ایرانی در طرح‌ها و نقشه‌های گوناگون را با بهترین قیمت ممکن در اختیار مشتریان گرامی قرار می‌دهیم. برای اطلاعات بیشتر از طریق راه‌های ارتباطی موجود، با کارشناسان ما تماس بگیرید.
